De vijf zuilen

door abubakkernl

De vijf zuilen van de islam zijn (in deze volgorde):

• Sjahadah (geloofsbelijdenis)
• Shalat (de vijf dagelijkse gebeden, inclusief het vrijdagsgebed)
• Saum (vasten)
• Zakat (armenbelasting)
• Hajj (bedevaart)

De sjahadah kan door iedere volwassene worden uitgesproken en de dagelijkse gebeden kunnen in principe door iedere volwassene gedaan worden. Ze kunnen zelfs zittend of liggend gedaan worden als de lichamelijke conditie staan en knielen niet toelaat. Het gezamenlijke vrijdagsgebed is verplicht voor alle mannen. Het is sterk aanbevolen (wajib) om de ochtendgebeden van `Id al-Fitr en `Id al?Adha gezamenlijk te verrichten.

Enkele bepalingen betreffende de shalat (het verplichte gebed):

Er zijn twee (bijna) verplichte gebeden per jaar; de ochtendgebeden van `Id al-Fitr en `Id al-Adha, die gezamenlijk verricht moeten worden.

Er is één verplicht gebed per week; het gezamenlijke vrijdagsgebed.

Er zijn vijf verplichte gebeden per dag, nl.

1. Shalat Subuh 2 raka’at (hetochtendgebed)  
2. Shalat Dhur 4 raka’at (het middaggebed)  
3. Shalat `Asr 4 raka’at (het namiddaggebed)  
4. Shalat Maghrib 3 raka’at (het avondgebed)  
5. Shalat `Isja 4 raka’at (het nachtgebed)

Op reis worden de shalat dhur en `asr verkort en samengevoegd verricht in de voormiddag of in de namiddag. Je verricht dan eerst twee raka’at voor shalat dhur en daarna twee raka’at voor shalat `asr. Ook de shalat maghrib en shalat `isja worden samengevoegd, maar alleen het `isja-gebed wordt verkort. Er zijn verschillende opvattingen over de lengte van de reis. Er is overgeleverd dat een reis drie dagen per kameel moet duren voor deze versoepelingen mogen worden toegepast. Drie dagreizen per kameel zijn ongeveer 70 km. Er wordt tegenwoordig, ook met moderne vervoermiddelen, vrij algemeen 70 km aangehouden, maar er zijn ook geleerden die zeggen dat het ongemak zwaarder weegt dan de afstand. In dat geval zou een vliegreis rond de wereld samenvoeging van gebeden niet legitimeren. Ook zijn er geleerden die kortere afstanden aanhouden.

Samenvoeging is eventueel ook mogelijk als de vijf dagelijkse gebeden om andere dringende redenen niet tijdig verricht kunnen worden, bijvoorbeeld in een niet-islamitisch land waar op het werk geen mogelijkheid is om het gebed te verrichten. Als er geen mogelijkheid is om de shalat dhur, `asr en maghrib op tijd te verrichten, dan vervalt de verplichting voor dhur en `asr en kan maghrib samen met `isja worden verricht. Er moet echter worden bedacht dat het ook is toegestaan om het gebed zittend en in stilte te verrichten. [Andere geleerden noemen deze mogelijkheden niet – MY]

Vasten in de maand Ramadhan is voor iedereen verplicht. Als je door ziekte (en voor vrouwen: gedurende menstruatie, zwangerschap of zoogperiode) niet kunt vasten, moet je het aantal dagen dat je niet gevast hebt later inhalen. Op de dag van `Id al-Fitr mag er niet gevast worden. Het is aanbevolen om vaker te vasten.

[Is het mogelijk om vrijwillig niet te vasten, bijvoorbeeld omdat je aan een wedstrijd deelneemt?  Het is beter om dat niet te doen, maar als het toch gebeurt moet je bij wijze van compensatie 60 armen een dag te eten geven.]

Zakat is verplicht voor iedereen die over voldoende middelen beschikt. Er zijn twee soorten zakat, nl. Zakat Mal en Zakat Fitrah.

Zakat fitrah moet gegeven worden tussen de 21ste van Ramadhan en `Id al-Fitr en bedraagt 2½ kilo rijst of het equivalent daarvan in geld [momenteel ca. ƒ10,00 – MY]. Het moet gegeven worden door iedereen die over voldoende middelen beschikt, en wordt verdeeld over hierna te noemen categorieën mensen. Ook namens kinderen moet door de ouders zakat fitrah betaald worden.

Zakat mal is verschuldigd over de volgende drie categorieën bezit:

• Geld, goud, zilver, huizen, land en handelswaar
• Vee
• Oogst

Van goud dat je een jaar of langer in bezit hebt moet je 2½% afstaan als het 98 gram of meer is. (Voor de berekening wordt uitgegaan van de aankoopprijs van het goud, niet van de dagwaarde.) Voor spaargeld en handelswaar ter waarde van 98 gram goud of meer geldt hetzelfde. Voor zilver geldt hetzelfde voor 150 gram of meer. Over je eigen huis en land hoef je geen zakat te betalen, maar wel over huizen die je verhuurt en land dat je verpacht. Het meest geëigende moment om de zakat te betalen is tijdens de maand Ramadhan.

Voor vee gelden voor iedere soort aparte regels. Voor schapen geldt bijvoorbeeld dat je er van tien één moet slachten en verdelen. Over de opbrengst van oogst (verkoop van hetgeen overblijft na aftrek van je dagelijkse behoefte) wordt 5% berekend als het land geïrrigeerd wordt en 10% als dat niet het geval is, te voldoen op het moment dat je het geld ontvangt.

De volgende categorieën mensen hebben recht op ontvangst van zakat:

• Wezen  
• Armen (die geen zekerheid hebben dat ze de volgende dag te eten zullen hebben – fakir miskin)  
• Mensen die om niet hun kennis van de islam met anderen delen of strijden op de weg van Allah (sabilillah)  
• Ouderen zonder inkomsten
• Nieuwe moslims (gedurende één jaar – mu`alaf)  
• Reizigers (die zich bij de moskee melden als ze niet voldoende geld hebben om zich onderdak en voedsel te verschaffen. Zij mogen gedurende drie dagen van deze mogelijkheid gebruik maken – musafir)  
• Weduwen
• Iemand die zijn schulden niet kan afbetalen  
• De inners van de zakaat

De zakat kan door de imam of een comité van de moskee worden verzameld, maar kan ook direct gegeven worden. Het geven van zakat is je eigen verantwoordelijkheid en kan door niemand gecontroleerd worden. Na je dood wordt je hierover ondervraagd.

[Moeten zakat en sadaqah (vrijwillige gift) aan moslims gegeven worden?  Zakat is alleen geldig als het aan moslims gegeven wordt. Sadaqah kan ook aan niet?moslims gegeven worden, maar je wordt er dan niet voor beloond.]

[Is geld dat ik geef aan een familielid zodat zijn zoon kan studeren geen zakat? Het opdoen van kennis is toch een verplichting voor iedere moslim?  In dit geval is er geen sprake van zakat, want het gezin heeft blijkbaar voldoende om van te leven. Het studiegeld is in dit geval sadaqah, een vrijwillige gift, waarvoor pahala (beloning) verdiend wordt. Als je niet voldoende middelen hebt is er geen verplichting om een studie te volgen.]

De hajj moet verricht worden door iedereen die daar lichamelijk, financiëel èn geestelijk toe in staat is. (Geestelijk wil zeggen dat je er voldoende op moet zijn voorbereid. Het heeft geen zin om te gaan als je er nog niet ‘rijp’ voor bent. Dan is het alleen een uiterlijke hajj, maar heeft het geen innerlijke waarde.)

(Samenvatting van een lezing door Sjeich Abu Bakar Abdullah, verbonden aan de Istiqlal Moskee te Jakarta, Voorburg, oktober 1998)

Advertentie