Soera Al Alaq – De Bloedklonter (Vast in Vloeibaar)

door abubakkernl

Deze soera behoort tot de eerste openbaringen aan Mohammed. De verzen 1 t/m 5 worden algemeen als eerste openbaring beschouwd, de overige verzen volgden vermoedelijk niet lang daarna.

Soera Al Alaq bevat de centrale opdracht van de islam aan de mensheid: Leer de schepping kennen, leer jezelf kennen, leer de krachten kennen die in jezelf werken.

De meeste moslims kennen de koran, of tenminste grote delen ervan, uit hun hoofd en reciteren dagelijks gedeelten tijdens het gebed. Maar slechts enkelen weten door te dringen tot de diepere betekenis. Niet meer dan een paar procent van de koran bestaat uit leefregels. De rest is versleutelde tekst en kan alleen door een meditatieve benadering begrepen worden. Een poging tot interpretatie van de eerste 14 verzen van soera Al Alaq volgt hieronder.

Vertaling

In naam van Allah, de Barmhartige, de Genadevolle.

Lees in de naam van uw Heer, die geschapen heeft.
Geschapen heeft de mens uit een bloedklomp.
Lees, want uw Heer is de meest Eerbiedwaardige
Die onderwezen heeft door het schrijfriet.
Onderwezen heeft de mens wat hij niet wist.
Niets daarvan! De mens is waarlijk overmoedig,
Doordat hij zich behoefteloos waant.
Tot uw Heer is de terugkeer.
Heeft u degene gezien die verbiedt wanneer onze dienaar bidt?
Ziet u degene die de leiding volgt of tot rechtvaardigheid maant?
Ziet u degene die (de Waarheid) verloochent en zich afwendt?
Zou hij dan niet weten, dat Allah ziet?

Interpretatie

In naam van Allah, de Schepper, de Genadevolle.

Lees (leer kennen) de namen van de wezens die je heer schiep.
Hij schiep de mensen uit iets vasts en vloeibaars.
Heb je de diepere betekenis ervan leren kennen, dan wordt de Heer tot hoogste bron van inzicht.
Hij onderricht door het scheppende Wereldwoord, dat in Christus is geopenbaard.
Hij onderwijst ons wat het weten op de weg naar wijsheid ontbeert.
Maar nee! De mens is waarlijk overmoedig.
Kent hij de kracht van het Woord, dan waant hij zich heer en meester.
Maar met zekerheid keert hij tot zijn oorsprong terug.
Heb je hem in jezelf herkend die de mens hindert zich met het Goddelijke te verenigen?
Herken je hem, die op bewustzijnswegen met je gaat, waar het Goddelijke wordt aangesproken?
Heb je hem in jezelf herkend, die de waarheid verloochent en zich van haar afkeert?
Weet hij niet, dat Gods oog op hem rust?

Toelichting

Ar Rahmaan en Ar Rahiem komen van dezelfde stam, die genade betekent, maar ook baarmoeder. Schepper is niet zo´n vreemde keuze, aangezien het kind in de moederschoot geschapen wordt.

Denk aan Genesis 19-20, waar Adam de namen van al het geschapene noemt. Begrijp wat het wezenlijke is van het geschapene, begrijp wat er achter de dingen verborgen is.
Het embryo ontstaat uit een bloedstroom, die zich verdicht tot een kloppend hart, waaromheen zich de rest van het lichaam vormt, steeds van vloeibaar naar vast.
Door ware kennis van het geschapene kun je tot de Schepper komen.
De pen, het schrijfriet, kan als metafoor van het Woord worden opgevat. Vgl. Johannes 1:1 “In den beginne was het Woord, en het Woord was bij God, en het Woord was God” en Joh. 1:14 “En het Woord is vlees geworden, en heeft onder ons gewoond … vol van genade en waarheid.” (in een andere vertaling: “En het Wereldwoord is aarde-mens geworden…”)
Niet alle kennis leidt tot wijsheid, tot werkelijk inzicht in de zin van het bestaan. Veel kennis blijft oppervlakkig, mechanisch. We ontdekken de natuurwetten en passen ze toe om ons leven te vergemakkelijken, maar dat leidt bij velen tot een gevoel van leegte en gemis. Door een andere manier van studie van de natuur kunnen we dichter bij God komen.
Wij stellen onszelf in de plaats van God, denken dat we God niet nodig hebben.
Wij kennen inmiddels een aantal natuurwetten en denken dat wij de natuur beheersen. Denk aan recente pogingen door genetische experimenten dieren en mensen te klonen – zelf leven te scheppen.
Maar telkens blijkt dat we tekort schieten. In onze overmoed hebben we bijv. een onomkeerbare klimaatverandering over ons afgeroepen. We dachten dat we het allemaal wel wisten, maar we hebben ons niet voldoende rekenschap gegeven van de gevolgen van ons handelen.
In onszelf zitten krachten die ons tegenwerken wanneer we ons tot God willen richten, die ons op dwaalwegen leiden. Rituelen kunnen ons helpen dichter bij God te komen, maar we kunnen ook in rituelen blijven steken, het middel is niet het doel. Iblies (Lucifer volgens de antroposofische terminologie) leidt ons van het doel af door middel van valse profeten, sektarisme en een vlucht in alcohol of drugs.
In onszelf is ook een kracht die ons leidt in onze ontwikkeling tijdens ons aardeleven, die ons naar het midden doet zoeken tussen de uitersten van Iblies en Sjaithaan. Dat is de Christus in ons (“God is dichter bij ons dan onze halsslagader”).
We kennen allemaal wel de twijfel aan de zin van het bestaan, de verzuchting dat een god die al het leed dat we kennen maar toestaat, geen echte god kan zijn. God is immers liefde?! Velen menen dat alleen de zichtbare, tastbare wereld bestaat. Al het andere moet fantasie zijn. Dit wordt ons ingefluisterd door Sjaithaan (Ahriman in de antroposofische terminologie). Ook schotelt Sjaithaan ons techniek voor in plaats van menselijke warmte. Het is opmerkelijk dat het salafisme voor een belangrijk deel wordt uitgedragen door informatietechnologen en mensen met een ingenieurstitel.
We realiseren ons op die momenten niet, dat God achter ons staat, onze steun en toeverlaat is.